تعویض کامل زانو و تعویض کامل مفصل لگن دو مورد از رایجترین عملهای انتخابی هستند. برای اکثر بیماران، جراحی تعویض مفصل درد را تسکین میدهد و به آنها کمک میکند تا زندگی کاملتر و فعالتری داشته باشند. با این حال، هیچ عمل جراحی بدون خطر نیست. تعداد کمی از بیمارانی که تحت عمل تعویض مفصل لگن قرار میگیرند (حدود ۱٪)، ممکن است پس از عمل دچار عفونت مفصل مصنوعی لگن شوند.
عفونتهای ناشی از تعویض مفصل ممکن است در زخم یا اطراف ایمپلنتهای مصنوعی (فلزی و پلاستیکی) رخ دهد. عفونت ممکن است در طول مدتی که شما در بیمارستان بستری هستید یا پس از رفتن به خانه ایجاد شود. عفونتهای تعویض مفصل حتی ممکن است سالها پس از جراحی شما رخ دهد.
چرا مفصل مصنوعی لگل ممکن است عفونت کند؟
عفونتها توسط باکتری ایجاد میشوند. اگرچه باکتریها در دستگاه گوارش (GI) و روی پوست ما فراوان هستند، اما معمولاً توسط سیستم ایمنی بدن کنترل میشوند. به عنوان مثال، اگر باکتریها وارد جریان خون ما شوند، سیستم ایمنی بدن ما به سرعت واکنش نشان میدهد و باکتریهای مهاجم را از بین میبرند. با این حال، از آنجایی که جایگزینهای مفصلی از فلز و پلاستیک ساخته شدهاند، برای سیستم ایمنی بدن دشوار است که به باکتریهایی که به این ایمپلنتها میرسند، حمله کند.
باکتریها دوست دارند به فلز بچسبند؛ از آنجایی که ایمپلنت فلزی هیچ جریان خونی دریافت نمیکند، سیستم ایمنی بدن ما به سختی میتواند باکتری را شناسایی کند، بنابراین نمیداند چگونه به آن واکنش نشان دهد و آن را بکشد. اگر باکتریها به ایمپلنت ها دسترسی پیدا کنند، ممکن است تکثیر شوند و منجر به عفونت مفصل شوند.
دلایل عفونت تعویض مفصل لگن
عفونت مفصل مصنوعی یک مشکل جدی است که ممکن است بعد از جراحی تعویض مفصلهای لگن و زانو ایجاد شود. علل اصلی این نوع عفونتها عبارتاند از:
- ورود باکتری
- ضعف سیستم ایمنی
- دیابت
- بیماریهای عروق محیطی
- درمانهای سیستمیک
- چاقی و اضافه وزن
در ادامه به بررسی هر یک از این موارد پرداختهایم.
ورود باکتری
در طول جراحی یا حتی بعد از آن، باکتریها میتوانند از طریق زخمهای پوستی، ناحیه دندانها یا حتی به صورت غیر مستقیم از منابع دیگر به محیط جراحی وارد شوند.
ضعف سیستم ایمنی
افرادی که سیستم ایمنی ضعیف دارند، راحتتر در معرض عفونتهای جدید قرار میگیرند. سیستم ایمنی نیاز به کنترل و پیشگیری از ورود باکتریها دارد.
دیابت و عفونت مفصل مصنوعی لگن
افراد دیابتی به دلیل مشکلات در کنترل قند خون، عفونتها را با خود به همراه میآورند. همچنین، دیابت میتواند تأثیر منفی بر روی عملکرد سیستم ایمنی داشته باشد.
بیماریهای عروق محیطی و عفونت مفصل مصنوعی لگن
گردش خون ضعیف به ناحیه مفصل میتواند باعث کاهش تامین اکسیژن و عناصر غذایی به ناحیه جراحی شده و عفونت را تسهیل کند.
درمانهای سیستمیک
مصرف داروها مانند کورتیکواستروئیدها که سیستم ایمنی را ضعیف میکنند، میتواند به افزایش خطر عفونت پس از جراحی مفصل منجر شود.
چاقی و اضافه وزن
چاقی، فشار اضافی به مفصل و ناحیه جراحی وارد میکند و در نتیجه باعث ایجاد زخمهای دیگر یا مشکلات در بهبود بعد از جراحی شود که ممکن است به افزایش ریسک عفونت منجر شود.
برای کاهش ریسک عفونت پس از جراحی تعویض مفصل، بهتر است که توصیههای پزشک را در مورد مراقبت از زخمها، استفاده از آنتیبیوتیکها، مراقبت از سیستم ایمنی و پیگیریهای منظم دنبال کنید.
همچنین بخوانید: مراقبتهای بعد از عمل مفصل لگن
چگونه از عفونت مفصل مصنوعی لگن جلوگیری کنیم؟
در زمان جراحی تعویض مفصل، اقدامات متعددی توسط تیم جراحی شما برای به حداقل رساندن خطر عفونت انجام میشود. برخی از مراحل ثابت شده است که خطر عفونت را کاهش میدهد، و برخی تصور میشود که کمک کنند اما از نظر علمی ثابت نشدهاند. مهمترین اقدامات شناخته شده برای کاهش خطر عفونت پس از تعویض کامل مفصل عبارتاند از:
- آنتی بیوتیک قبل و بعد از عمل
- زمان عمل کوتاه و حداقل ترافیک اتاق عمل
- استفاده از تکنیکهای دقیق استریل و استریل کردن ابزار
- غربالگری بینی قبل از عمل برای کلونیزاسیون باکتریایی
در ادامه به بررسی این موارد پرداختهایم.
آنتی بیوتیک قبل و بعد از عمل
آنتی بیوتیکها در عرض ۱ ساعت پس از شروع جراحی (معمولا یک بار در اتاق عمل) داده میشود و در فواصل زمانی ۲۴ ساعت پس از عمل ادامه مییابد.
زمان عمل کوتاه و حداقل ترافیک اتاق عمل
کارایی عمل توسط جراح به کاهش خطر عفونت با محدود کردن زمان قرار گرفتن مفصل کمک میکند. همچنین تصور میشود که محدود کردن تعداد پرسنل اتاق عمل که وارد و خارج میشوند، خطر ابتلا به عفونت را کاهش میدهد.
استفاده از تکنیکهای دقیق استریل و استریل کردن ابزار
مراقب باشید که محل عمل، استریل باشد، ابزار اتوکلاو شده (استریل) شده و در معرض هیچ گونه آلودگی قرار نگیرند.
غربالگری بینی قبل از عمل برای کلونیزاسیون باکتریایی
شواهدی وجود دارد که نشان میدهد آزمایش وجود باکتری (به ویژه گونه استافیلوکوکوس) در مجاری بینی چند هفته قبل از جراحی ممکن است به جلوگیری از عفونت مفصل کمک کند. قبل از جراحی پماد ضد باکتری داخل بینی داده میشود. نوع باکتری که در مجرای بینی یافت میشود ممکن است به پزشک شما کمک کند تا در زمان جراحی به شما آنتی بیوتیک داده شود.