دررفتگی مچ دست: علت‌ها، علائم و روش‌های درمان

مچ دست، یک قسمت حساس و مهم از بدن ماست که در فعالیت‌های روزمره ما نقش بسیار مهمی را ایفا می‌کند. اما همانطور که می‌دانید، درد و دررفتگی مچ دست می‌تواند زندگی روزمره ما را تحت تاثیر قرار دهد و عملکرد ما را محدود کند. در این مقاله، به بررسی درد و دررفتگی مچ دست، علل آن و راهکارهای موثر برای مدیریت و بهبود وضعیت مچ دست خواهیم پرداخت. تا انتهای مقاله، همراه ما باشید. 

دررفتگی مچ دست

دررفتگی مچ دست چیست؟ 

مچ دست، شامل هشت استخوان کوچک است که به آن‌ها مچ دست می‌گویند. شبکه‌ای از رباط‌ها آن‌ها را در جای خود نگه می‌دارد و به آن‌ها اجازه حرکت می‌دهد. پارگی در هر یک از این رباط‌ها می‌تواند منجر به دررفتن دو یا چند استخوان کارپال از موقعیت معمول خود شود. این وضعیت منجر به دررفتگی مچ دست می‌شود. دررفتگی می‌تواند در تمام اجزای مچ دست اتفاق بیفتد اما بیشتر ستخوان‌های ماهری و اسکافوئید را تحت تاثیر قرار می‌دهد. این استخوان‌ها به عنوان پلی بین استخوان‌های رادیوس و اولنا در ساعد و استخوان‌های کوچکتر دیگر در مچ دست هستند. 

در مورد در رفتگی مفصل شانه بیش‌تر بخوانید!

انواع استخوان‌ها و دررفتگی مچ دست

چند نوع مختلف دررفتگی مچ دست وجود دارد، آن‌ها عبارت‌اند از: 

  • استخوان لگنی (Scaphoid): استخوان لگنی یا استخوان هیچان به‌عنوان یکی از استخوان‌های مچ دست بالاترین استخوان در ردیف خارجی مچ دست است. دررفتگی استخوان لگنی بسیار رایج است. 
  • استخوان مهره‌ای (Lunate): استخوان مهره‌ای یا استخوان چاشنی در ردیف داخلی مچ دست قرار دارد و نقش مهمی در پشتیبانی و پایداری مچ دست ایفا می‌کند. این مهره‌ها بیشتر در معرض دررفتگی قرار دارند. 
  • استخوان میانی (Triquetrum): استخوان میانی در ردیف داخلی قرار گرفته و در تقابل با استخوان لگنی قرار دارد. دررفتگی این استخوان نیز ممکن است رخ دهد. 
  • استخوان کپیتاتوم (Pisiform): استخوان کپیتاتوم در قسمت کف مچ دست و در ردیف داخلی قرار دارد. دررفتگی این استخوان نیز در برخی موارد مشاهده می‌شود. 
  • استخوان هماتوم (Hamate): استخوان هماتوم در قسمت پشتی مچ دست و در ردیف خارجی قرار دارد. در برخی موارد ممکن است دررفتگی در این استخوان رخ دهد. 
  • استخوان قاصدکی (Capitate): استخوان قاصدکی در ردیف خارجی استخوان‌های مچ دست قرار دارد و نقش مهمی در پایداری و قدرت مچ دست دارد. 
  • استخوان قوزکی (Trapezoid): استخوان قوزکی در ردیف خارجی مچ دست قرار دارد و همراه با سایر استخوان‌ها به پایداری مچ دست کمک می‌کند. 
  • استخوان قوزی (Trapezium): استخوان قوزی در بالاترین قسمت ردیف خارجی مچ دست قرار دارد و نقش اساسی در حرکت و پشتیبانی مچ دست دارد. 

علائم دررفتگی مچ دست

علامت اصلی دررفتگی مچ دست درد شدیدی است که معمولاً وقتی می‌خواهید مچ خود را بالا و پایین یا به چپ و راست حرکت دهید بدتر می‌شود. نشانه‌های کلی آن عبارت‌اند از: 

  • تورم
  • درد شدید
  • تغییر رنگ یا کبودی
  • ‌عدم توانایی در استفاده از مچ دست

علل 

هر نوع آسیب ضربه‌ای به دست یا بازو می‌تواند منجر به دررفتگی مچ دست شود. علل شایع این آسیب‌ها عبارت‌اند از: 

  • آسیبات ورزشی
  • تصادفات اتومبیل
  • شکستن سقوط با دست
  • فشار روی رباط‌های مچ 
پیشگیری

پیشگیری 

برای جلوگیری از دررفتگی مچ دست، می‌توانید اقدامات زیر را انجام دهید: 

  • در ورزش‌ها و فعالیت‌هایی که خطر دررفتگی مچ دست وجود دارد، مانند ورزش‌هایی که نیاز به استفاده از دست و مچ دست است، از وسایل حفاظتی مانند دستکش‌های ورزشی استفاده کنید. 
  • با انجام تمرین‌هایی که عضلات مچ دست را تقویت می‌کنند، این عضلات را پایدار و مستحکم کنید. این تمرین‌ها شامل انعطاف‌پذیری، تقویت و تعادل مچ دست می‌شوند. 
  • در برخی موارد، استفاده از فنرهای مچ دست می‌تواند در کاهش خطر دررفتگی مچ دست مفید باشند. 
  • در فعالیت‌های روزمره خود، مانند حمل و جابجایی اشیاء سنگین از تکنیک‌های صحیح برای توزیع صحیح وزن و استفاده از عضلات بزرگتر بدن استفاده کنید تا فشار اضافی به مچ دست کاهش یابد. 
  • از بیش‌فعالیت و فشار زیاد بر مچ دست خودداری کنید. 
  • تقویت عضلات پیرامون مچ دست، مانند عضلات پاستوریورهای مچ دست، نیز می‌تواند به پایداری و حفاظت از مچ دست کمک کند. 
  • مراقبت از استخوان‌ها و سلامت استخوانی مناسب، شامل مصرف منابع غنی از کلسیم و ویتامین D، می‌تواند خطر دررفتگی‌ها را کاهش دهد. 

تشخیص 

پزشکان با حرکت دادن مچ دست به موقعیت‌های مختلف و پرسیدن اینکه آیا احساس درد می‌کنید، روند تشخیص را شروع می‌کنند. این معاینه فیزیکی به آن‌ها کمک می‌کند تا تعیین کنند کدام رباط‌ها و استخوان‌ها ممکن است درگیر شده باشند. پزشک، هرگونه آسیب وارد شده به اعصاب، رگ‌های خونی و تاندون‌های دست و مچ را ارزیابی می‌کند. در مرحله بعد، آن‌ها احتمالاً برای تایید تشخیص، از دست و ساعد رادیوگرافی می‌گیرند. همچنین ممکن است ازام آرای برای تشخیص موارد حاد نیز استفاده شود. این تست تصویربرداری، تصویر واضح‌تری از بافت نرم مانند رباط‌ها ارائه می‌دهد. 

درمان 

دررفتگی‌های خفیف معمولاً به کمک پزشک جا انداخته می‌شوند که بسته به شدت آسیب می‌تواند دردناک باشد. برای کمک به کاهش درد، پزشک از مسکن یا بی‌حسی موضعی استفاده می‌کند. 

پس از این روش، از آتل یا گچ استفاده می‌شود تا از حرکت مچ دست در حین بهبودی جلوگیری کند. همچنین ممکن است بیمار نیاز به استفاده از بند نگهدارنده داشته باشد. 

برای موارد شدیدتر، ممکن است به جراحی نیاز باشد تا استخوان‌ها یا رباط‌های پاره شده را ترمیم کند. این روش گاهی اوقات با استفاده از پین یا پیچ انجام می‌شود تا همه چیز را در جای خود نگه دارید. 

بیشتر بخوانید: انواع آتل بندی: کاربرد، مزایا و نکات طلایی!

مدت زمان بهبودی

مدت زمان بهبودی مچ دست دررفته بستگی به شدت آن دارد. اگر فقط نیاز به جا انداختن باشد، باید ظرف دو یا سه ماه بهبود پیدا کند. با این حال، در صورت نیاز به جراحی، ممکن است بیمار شش ماه تا یکسال طول بکشد تا به طور کامل بهبود یابد. 

صرف نظر از نوع درمان، فرد باید فیزیوتراپی را دنبال کند تا قدرت و انعطاف‌پذیری مچ دست خود را بازیابد. 

کلام پایانی 

در پایان، برای پیشگیری از دررفتگی مچ دست، مراقبت از آن و رعایت اصول ایمنی در فعالیت‌های روزمره و ورزشی بسیار مهم است. همچنین، تمرین و تقویت عضلات اطراف مچ دست و استفاده از وسایل حفاظتی مناسب می‌تواند کمک کننده باشد. در صورت بروز علائم نگران‌کننده یا مشکلات در مچ دست، بهتر است به پزشک مراجعه کرده و مشاوره حرفه‌ای دریافت کنید. پیشگیری بهتر از درمان است، پس از مچ دست خود مراقبت کنید و برای حفظ سلامتی آن تلاش کنید. 

سوالات متداول

آیا امکان دارد مچ دست بعد از جا انداختن مجددا در برود؟ 

اگر توسط متخصص انجام شود خیر. 

آیا ممکن است مچ دست به صورت مکرر اتفاق بیفتد؟ 

بله، این وضعیت معمولاً ناشی از ضعف یا نقص در اتصالات بافتی مچ دست است که می‌تواند به مکرر دررفتگی مچ دست منجر شود.