حتی محتاطترین آدمها هم ممکن است با حادثه روبرو شوند. در نتیجه، ممکن است فرد دچار پارگی رباط، شکستگی استخوان، یا بریدگی و دیگر آسیبها شود. در این شرایط، استفاده از آتلها اهمیت پیدا میکنند. آتلها در اشکال و اندازههای مختلف وجود دارند و فرد باید بسته به محل و نوع آسیب دیدگی، با کمک پزشک، آتل مناسب را انتخاب کند. برای آشنایی با انواع آتلبندی، کاربرد و نکات مهم آن تا آهر مقاله همراه ما باشید.
آتل چیست؟
آتلها تختههای پلاستیکی، فلزی یا چوبی سفت و سختی هستند که از قسمت آسیب دیده بدن با بیحرکت و ثابت نگه داشتن آنها محافظت میکنند. هنگامی که از آتل استفاده میشود، ناحیه آسیب دیده ثابت و بیحرکت میماند و در نتیجه به روند درمان آن کمک میشود. آتل در کاهش تورم و درد بسیار تاثیر گذار است و میتواند به جلوگیری از آسیب بیشتر به بافت ماهیچههای اطراف نیز کمک کند. آتلها برای درمان پارگیهای عضلانی، رگ به رگ شدنهای جزئی و دررفتگیها عالی عمل میکنند.
انواع آتلبندی
آتلبندی یک روش پزشکی است که در آن با استفاده از انواع آتلبندی روی مناطق مشخصی از بدن اعمال میشود. این روش برای درمان مجموعهای از مشکلات پزشکی و جراحی استفاده میشود. مدلهای مختلف آتل عبارتاند از:
- آتل تجاری
- آتل آرتروز
- آتل پوسچر
- آتل مچ پا
- آتل زانو
- آتل سفارشی
- آتل گچی
- آتل انگشت
آتل تجاری
در بازار، مجموعهای از آتلهای تجاری برای مختلف قسمتهای بدن وجود دارد. در زیر، تعدادی از آتلهای تجاری را بررسی خواهیم کرد:
آتل آرتروز (Arthritis brace)
این آتلها برای کسانی که دچار آرتروز (مشکلات مفصلی) هستند، طراحی شدهاند. آتل آرتروز با ایجاد فشار و حمایت در مفاصل، درد را کاهش میدهند و قدرت و قابلیت حرکت را بهبود میبخشند.
آتل تونل کارپال (Carpal Tunnel Brace)
این آتل برای کسانی که دچار سندرم تونل کارپال هستند، مناسب است. این آتل، با حفظ مچ دست در یک حالت ثابت و آرام و کاهش فشار بر روی عصبها، علائم درد و احساس سوزش را کاهش میدهد.
آتل پوسچر (Posture Brace)
این آتلها برای بهبود ایستادگی و نگهداری درست از قوسهای طبیعی بدن، بهویژه در ناحیه ستون فقرات، طراحی شدهاند. آتل پوسچر با ایجاد فشار مناسب و حفظ ستون فقرات بدن، به تصحیح وضعیت نشستن و ایستادن نادرست کمک میکند.
آتل مچ پا (Ankle Brace)
این آتلها برای استحکام بخشیدن به مفصل پا، پیشگیری از آسیبها و درمان مصدومیتهای مربوط به پا مورد استفاده قرار میگیرند. بریس مچ پا با ثابت نگه داشتن و حفظ حالت صحیح مفصل پا، از بروز مشکلات دیگر جلوگیری میکند.
آتل زانو (Knee Brace)
بریس زانو برای کسانی که مشکلاتی در مفصل زانو دارند، مفید است. این آتل با حفظ استحکام و استقامت مفصل زانو، در کاهش درد و بهبود عملکرد زانو کمک میکند.
بیشتر بخوانید: آرتروز زانو چیست؟ علائم، علت و درمان آن
آتل سفارشی
آتلبندی سفارشی، به مفهوم تولید و ساخت آتل برای یک فرد خاص با توجه به نیازها و شرایط او است. در این روش، آتلها براساس اندازه، شکل و نیازهای خاص فرد سفارش داده شده و توسط تکنسین یا متخصص ارتوپدی ساخته میشوند.
آتل گچی
آتل گچی یک نوع آتل مصنوعی است که برای ثابت نگه داشتن و استحکام، بخشی از بدن که دچار شکستگی یا آسیب است، استفاده میشود. این آتلها از گچ یا مواد مشابه ساخته میشوند و به عنوان روشی معمول در درمان شکستگی استخوانها مورد استفاده قرار میگیرند. بعد از قرار دادن قسمت آسیب دیده، در زاویه مناسب، گچ مرطوب روی آن قرار میگیرد و پس از خشک شدنباعث ثابت ماندن و استحکام قسمت آسیب دیده میشود. استفاده از آتل گچی معمولاً به مدت چند هفته تا چند ماه صورت میگیرد تا استحکام استخوان بهبود یابد. در این مدت، فعالیتها و فشار قابل تحمل بستگی به نوع شکستگی و راهنمایی پزشک دارد.
آتل انگشت
آتل انگشت، یک وسیله پزشکی است که برای محکم و ثابت نگه داشتن انگشتان استفاده میشود. این آتلها معمولاً از موادی مانند پلاستیک، فلز یا مواد مشابه ساخته میشوند و به صورت ثابت و متحرک وجود دارند. کاربرد این آتلها بیشتر در مواردی مانند: شکستگی یا کبودی انگشت، محکم کردن انشگت در ورزش (مانند: والیبال، بسکتبال و…) و درمان تورم و التهاب اطراف انگشت است.
همچنین بدانید: عوارض شکستن قولنج چیست؟
فواید استفاده از آتل
استفاده از آتل، برای اندامهای آسیب دیده به دلایل متعددی میتواند مزایایی داشته باشد. این مزایا عبارتاند از:
- حفاظت و پشتیبانی: آتل یک باند پانسمانی خاص است که طراحی شده تا از منطقه آسیب دیده، حفاظت و پشتیبانی لازم را انجام دهد. این باند قدرت کششی مناسبی دارد و به اندام کمک میکند تا در حین حرکت و فعالیتهای روزمره بهتر عمل کند.
- کاهش درد: آتل موجب میشود، درد مربوط به آسیب در اندام کاهش پیدا کند. با فشار و پشتیبانی مناسب، آتل میتواند فشارهای ناخواسته روی ناحیه آسیب دیده را کاهش دهد.
- کاهش التهاب و تورم: آتل میتواند در کاهش التهاب و تورم در ناحیه آسیب دیده موثر باشد. با فشردگی ملایم که توسط آتل ایجاد میشود، جریان خون به ناحیه آسیب دیده افزایش مییابد و تخلیه مایعات بیشتری از ناحیه آسیب دیده به سمت لنفاویها امکانپذیر میشود.
- استحکام و ثبات: آتل به استحکام ناحیه آسیب دیده کمک میکند و میتواند اندام آسیب دیده را ثابت نگهدارد. این امر میتواند در جلوگیری از حرکات نامناسب، بازگشت مجدد آسیب و تشدید آن مؤثر باشد.
- افزایش راندمان و عملکرد: با استفاده از آتل، در صورتی که پزشک توصیه کرده باشد، راندمان و عملکرد در فعالیتهای روزمره را افزایش دهد.
عوارض استفاده از انواع آتلبندی
استفاده از آتل، همیشه بدون عوارض نیست و در برخی موارد، استفاده نادرست یا بیش از حد از آتل میتواند عوارضی به همراه داشته باشد. عوارض احتمالی آتلبندی عبارتاند از:
- تعریق و خارش: برخی افراد ممکن است پس از استفاده از آتل تعریق بیشتری داشته باشند. همچنین، برخی افراد ممکن است احساس خارش و تحریک پوستی در محل استفاده از آتل داشته باشند.
- تحریک پوستی و التهاب: استفاده نادرست از آتل میتواند منجر به تحریک پوستی و التهاب در محل استفاده شود. این علائم شامل قرمزی، تورم، درد و حساسیت پوستی است. در صورتی که علائم التهاب شدید و نگرانکننده باشد، باید به پزشک مراجعه کرد.
- محدودیت حرکت: اگر آتل به طور نادرست قرار داده شود یا به صورت نامناسب تنظیم شود، ممکن است منجر به محدودیت حرکت اندام آسیب دیده شود. این مسئله میتواند باعث کاهش عملکرد و تحریک عضلات شود.
- عفونت: در صورت استفاده از آتل در شرایط نامناسب وعدم رعایت بهداشت، خطر عفونت در محل استفاده، وجود دارد. بنابراین، تمیز کردن محل آتل و رعایت دستورات بهداشتی مرتبط با آن بسیار مهم است.
- عوارض حساسیتی: در برخی افراد، استفاده از آتل میتواند عوارض حساسیتی مانند: قرمزی، خارش، تورم و آنافیلاکسی را ایجاد کند.
اقدامات قبل از انجام انواع آتلبندی
اگر نیاز به آتل گرفتن اندام آسیب دیده (به عنوان مثال، آتل گرفتن سینه، شکم، بازوها و غیره) باشد، باید قبل از آن اقداماتی را انجام داد، این اقدامات عبارتاند از:
- مشاوره با پزشک متخصص: اولین قدم قبل از آتل گرفتن اندام آسیب دیده، مشورت با پزشک متخصص در زمینه آتلبندی است، پزشک راهنماییهای لازم در این باره را به فرد میدهد.
- تحقیق و آشنایی با فناوری: قبل از اینکه تصمیم نهایی گرفته شود، مطالعه و تحقیق در مورد فناوریهای مختلف آتل گرفتن ضروری است. بررسی نوع آتل، فناوریهای مورد استفاده، مزایا و معایب هر یک و نتایج قابل انتظار از آتل گرفتن برای هر اندام، میتواند کمک کند تا تصمیم درستی گرفته شود.
- گفتگو با افرادی که تجربهی آتل گرفتن داشتهاند: صحبت با افرادی که قبلاً تجربه آتل گرفتن اندام آسیب دیده را دارند میتواند به فرد در درک بهتری از روند، تجربهها و نتایج آن کمک کند.
- بررسی ریسکها و عوارض: همانند هر روش درمانی دیگری، آتل گرفتن اندام آسیب دیده نیز ریسکها و عوارض خاص خود را دارد. بهتر است با پزشک در مورد ریسکها، عوارض و پیش نیازها مشورت کرد.
اقدامات پس از انواع آتلبندی
بعد از آتل گرفتن اندام آسیب دیده، مراقبتهای خاصی باید انجام شود. در ادامه تعدادی از اقدامات مهم پس از آتل گرفتن اندام آسیب دیده را بررسی میکنیم. لازم به ذکر است که هر چند این اقدامات به طور کلی معمولاً در نظر گرفته میشوند، اما همواره بهتر است به دستورالعمل پزشک تخصصی خود پایبند بود. این اقدامات عبارتاند از:
- پیروی از دستورات پزشک: بعد از آتل گرفتن، پزشک دستورالعملهای خاصی را درباره مراقبتهای پس از انجام آن به فرد میدهد. حتماً از دستورات پزشک پیروی کرده و هر گونه سوال یا نگرانی را با وی مطرح کنید.
- استفاده از داروها: پزشک ممکن است، استفاده از داروهای ضد التهاب، ضد درد و ضد عفونی کنندهها را برای فرد در نظر بگیرد. حتماً دستورات مربوطه را بررسی کرده و داروها را بهطور صحیح مصرف کنید.
- مراقبت: برای جلوگیری از عوارض و تشدید مشکلات، باید از مناطق آتل گرفته شده بهخوبی مراقبت شود. این مراقبتها شامل تمیز کردن، تعویض باندها و پانسمانها، استفاده از کرمها و لوسیونهای مرطوبکننده و محافظت از مناطق حساس در برابر ضربه و فشار میشوند.
- کنترل وضعیت عمومی: در مدت بهبود، به طور کامل باید وضعیت عمومی خود را کنترل کنید. در صورت بروز علائم نامطلوب مانند عفونت، التهاب، خونریزی و تشدید درد، باید به پزشک اطلاع داده شود.
- توجه به تغذیه و استراحت: تغذیه سالم و استراحت کافی در فرآیند بهبودی بسیار مهم هستند. مصرف مواد غذایی غنی از پروتئین، ویتامین C و مواد معدنی مانند روی و سلنیوم میتواند به بهبودی کمک کند.
مطالعه کنید : کمبود چه ویتامینی باعث زانو درد میشود؟
کلام پایانی
آتل، وسیلهای پزشکی است که برای ثابت نگه داشتن اندام آسیب دیده بدن استفاده میشود. انواع آتل شامل آتلهای ارتوپدیک، ارتوزی و حرکتی هستند. استفاده از آتلها مزایایی مانند: ثابت نگه داشتن بدن، کاهش درد، کمک به ترمیم اندام آسیب دیده و بهبود حرکت دارند. عوارض استفاده از آتل نگران کننده نیست. قبل از آتل بندی، همیشه با پزشک معالج مشورت کنید و توصیههای او را رعایت کنید. در این مقاله، با انواع آتلبندی، مزایا، عوارض و نکات قبل و بعد از انجام آن به صورت کامل آشنا شدیم.
سوالات متداول
بله، استفاده از آتل معمولاً نیازمند تجویز پزشک است. پزشک، بر اساس تشخیص و شرایط بالینی فرد، آتل مناسب را تعیین و تجویز خواهد کرد.
استفاده از آتل ممکن است به همراه برخی عوارض موقتی مانند حساسیت، خارش و سوزش باشد و در بیشتر موارد به دلیل اشتباه در آتلبندی رخ میدهد.